* zasad wydawania dokument�w paszportowych dla dzieci do 5 roku życia - co do zasady - zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy dzieciom w tym wieku wydawane są paszporty tymczasowe; w tym przypadku dzieci nie muszą być obecne przy składaniu wniosku paszportowego. Obecność będzie obowiązkowa wyłącznie, gdy na życzenie rodzic�w dziecku do 5 roku życia będzie wydawany paszport biometryczny,
* terminu ważności paszport�w biometrycznych wydawanych na żądanie rodzic�w dla dzieci do 5 roku życia - dokumenty te są wydawane z 12 miesięcznym terminem ważności,
* odbioru dokumentu paszportowego dla osoby małoletniej (do 18 roku życia) - obecność małoletniego nie jest obowiązkowa,
* właściwości organ�w paszportowych w kraju - bez zmian pozostaje zasada, że paszport wydaje organ właściwy ze względu na stałe miejsce pobytu osoby. Natomiast w przypadku braku stałego miejsca pobytu osoby ubiegającej się o paszport, Zniesiona została zatem procedura wyrażania przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych zgody na wydanie dokumentu paszportowego z pominięciem właściwości miejscowej, bowiem dokument będzie wydawany przez organ właściwy według ostatniego stałego miejsca pobytu tej osoby. Osobom, kt�re nigdy nie posiadały stałego zameldowania na terytorium kraju, paszporty są wydawane przez wojewodę właściwego według aktualnego miejsca pobytu,
* jednoznacznego określenia, iż ulgowa opłata za wydanie paszportu przysługuje wszystkim małoletnim do czasu podjęcia ustawowo określonego obowiązku szkolnego, uczniom i studentom,
* zasad wydawania paszport�w tymczasowych przez organy paszportowe w kraju i za granicą,
* zwolnienia z opłaty skarbowej odpis�w zupełnych akt�w stanu cywilnego wydawanych w celu realizacji dokumentu paszportowego.
Powyższe zmiany zostały wprowadzone ustawą z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy o dokumentach paszportowych i ustawy o opłacie skarbowej, opublikowanej w Dzienniku Ustaw z 2010 r. Nr 8 poz. 51.
Zasady wydawania paszport�w z dwiema cechami biometrycznymi
Polskie paszporty wydawane po 29 czerwca 2009 r. zawierają dane biometryczne w postaci wizerunku twarzy i odcisk�w palc�w.
Obowiązek wydawania paszport�w biometrycznych, tj. takich, w kt�rych w formie elektronicznej umieszczone są wizerunek twarzy i odciski palc�w, nałożyło na kraje członkowskie Unii Europejskiej Rozporządzenie Rady (WE) nr 2252/2004 z dnia 13 grudnia 2004 r. w sprawie norm dotyczących zabezpieczeń i danych biometrycznych w paszportach i dokumentach podr�ży wydawanych przez Państwa Członkowskie. Paszporty biometryczne w spos�b wiarygodny określają związek pomiędzy dokumentem a jego posiadaczem, dzięki czemu ograniczają przestępczość związaną z kradzieżą tożsamości i fałszerstwami dokument�w.
Od czerwca 2009 r. każda osoba składająca w punkcie paszportowym wniosek o wydanie paszportu, jest zobowiązana do złożenia odcisk�w palc�w, polegającego na przyłożeniu palc�w do urządzenia elektronicznego (czytnika). Urządzenia służące do pobierania odcisk�w palc�w są nowoczesne, niebrudzące i łatwe w obsłudze
Punkty paszportowe są wyposażone w kr�tkie instrukcje tekstowe oraz w miarę możliwości instrukcje audiowizualne. Odpowiednio przeszkoleni pracownicy organ�w paszportowych udzielają wszelkiej niezbędnych informacji i służą pomocą, aby zapewnić sprawną i szybką obsługę os�b aplikujących o paszport.
Procedura poboru odcisk�w palc�w oraz weryfikacji danych zawartych w paszporcie podczas jego odbioru jest prosta i tylko nieznacznie wydłuża załatwianie sprawy paszportowej.
Odciski palc�w są zakodowane w warstwie elektronicznej paszportu jako element identyfikacji i nie będą odwzorowane graficznie w dokumencie (nie są widoczne).
Odciski palc�w nie są gromadzone w ewidencjach paszportowych.
Czas oczekiwania na wydanie paszportu oraz opłaty za jego wydanie nie uległy zmianie.
Wszystkie paszporty wydane przed 29 czerwca 2009r.- bez względu na ich rodzaj - zachowały ważność do termin�w w nich określonych np. paszport wydany w 2000 r. utraci ważność dopiero w 2010 r., paszport wydany w 2007 r. będzie ważny do 2017 r.
Wobec wprowadzenia do paszport�w drugiej cechy biometrycznej, w konsulatach RP są zainstalowane teleinformatyczne systemy obsługi spraw paszportowych, kt�re wpływają na skr�cenie czasu oczekiwania na paszport przez osoby wnioskujące o jego wydanie poza granicami kraju.
* Kto wydaje paszport?
* Co warto wiedzieć?
* Paszport tymczasowy
* Jakie dokumenty należy złożyć aby otrzymać paszport?
* Jak otrzymać paszport za granicą?
* Jak uzyskać paszport dla dziecka?
* Kiedy należy wymienić ważny paszport na nowy?
* Ile kosztuje wydanie paszportu?
* Ile wynosi czas oczekiwania na paszport?
REGULACJA PRAWNA
Sprawy dotyczące wydawania paszport�w obywatelom polskim uregulowane są przepisami:1. Ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz.U. z 2006 Nr 143, poz.1027, z p�źn. zm.),
2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 2010 r w sprawie dokument�w paszportowych (Dz.U. z 2010 r. Nr 152, poz. 1026),
3. Rozporządzenie Rady Ministr�w z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie opłata za wydanie dokumentu paszportowego oraz ich zwrotu (Dz. U. z 2010 r. Nr 25, poz. 126),
4. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 15 lutego 2010 r. w sprawie ewidencji paszportowych i centralnej ewidencji (Dz. U. z 2010 r. Nr 26, poz. 131).
Nadrzędną zasadą określoną w art. 3 ustawy o dokumentach paszportowych jest prawo każdego obywatela polskiego do otrzymania paszportu. Pozbawienie lub ograniczenie tego prawa może nastąpić wyłącznie w przypadkach przewidzianych w ustawie. Przypadki, kiedy organ paszportowy odmawia wydania paszportu określone są w art.17 ust 1. ustawy, a przypadki, kiedy dokument paszportowy ulega unieważnieniu - w art. 38.
Dokumenty paszportowe w okresie ich ważności stanowią własność Rzeczypospolitej Polskiej.
PROCEDURA WYDAWANIA PASZPORTU
Kto wydaje paszport?Paszporty i paszporty tymczasowe w kraju wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego osoby ubiegającej się o dokument paszportowy, a w razie braku takiego miejsca wojewoda właściwy ze względu na ostatnie miejsce stałego pobytu tej osoby, a za granicą konsul. Osobom zamieszkującym w Polsce, kt�re nigdy nie posiadały zameldowania na terytorium kraju, dokumenty paszportowe wydaje wojewoda właściwy według aktualnego miejsca pobytu.
Co warto wiedzieć?
* Paszport wydawany jest na jedną osobę.
* Paszport jest ważny:
o 10 lat od daty wydania,
o 5 lat dla dzieci w przedziale wiekowym 5 - 13 lat,
o 1 rok (paszport tymczasowy) dla dzieci do lat 5.
* Na żądanie rodzic�w dla dzieci do lat 5 może być wydany paszport biometryczny z 12 miesięcznym terminem ważności.
* Utrata ważności paszportu nie pozbawia jego posiadacza prawa przybycia na podstawie tego dokumentu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
* Minister właściwy do spraw wewnętrznych sprawuje zwierzchni nadz�r nad prowadzeniem spraw dotyczących paszport�w i paszport�w tymczasowych.
* Od decyzji w sprawach unieważnienia i odmowy wydania dokumentu paszportowego przysługuje odwołanie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Paszport tymczasowy
Paszport tymczasowy wydawany jest:
* dzieciom do ukończenia 5 roku życia;
* obywatelom polskim przebywającym za granicą, na czas oczekiwania przez nie na doręczenie paszportu sporządzonego w Rzeczypospolitej Polskiej;
* obywatelom polskim przebywającym czasowo w Rzeczypospolitej Polskiej i za granicą, na powr�t do miejsca stałego pobytu,
* obywatelom polskim przebywającym w Rzeczypospolitej Polskiej i za granicą, w udokumentowanych nagłych przypadkach związanych z chorobą lub pogrzebem członka rodziny.
Paszporty tymczasowe wydaje w kraju wojewoda, a za granicą konsul.
Paszport tymczasowy jest ważny przez okres w nim wskazany, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od daty wydania.
Paszport tymczasowy nie zawiera biometrii.
Jakie dokumenty należy złożyć aby otrzymać paszport? Aby otrzymać paszport należy w organie paszportowym złożyć:
* wypełniony wniosek o wydanie dokumentu paszportowego;
* jedną kolorową fotografię spełniającą wymogi biometrii;
* dow�d uiszczenia opłaty paszportowej, lub przedstawić do wglądu dokument potwierdzający uprawnienie do skorzystania z ulgi lub dokument uprawniający do zwolnienia z opłaty;
* odpis skr�cony lub zupełny polskiego aktu urodzenia � w przypadku ubiegania się o dokument paszportowy za granicą przez osoby nieposiadające numeru PESEL;
* odpis skr�cony lub zupełny polskiego aktu małżeństwa � w przypadku ubiegania się o dokument paszportowy każdorazowo po zmianie nazwiskaw wyniku zawarcia małżeństwa za granicą.
Składając wniosek o wydanie dokumentu paszportowego należy okazać do wglądu ważny dokument paszportowy, a w przypadku gdy osoba nie posiada ważnego dokumentu paszportowego ważny dow�d osobisty, o ile ma obowiązek posiadania tego dokumentu.
Wniosek o wydanie dokumentu paszportowego składa się osobiście, z wyjątkiem następujących przypadk�w:
* wniosek o wydanie dokumentu paszportowego osobie małoletniej składają rodzice lub ustanowieni przez sąd opiekunowie albo jeden z rodzic�w lub ustanowionych przez sąd opiekun�w wraz z pisemną zgodą drugiego z rodzic�w lub ustanowionego przez sąd opiekuna, poświadczoną za zgodność podpisu przez organ paszportowy lub notariusza;
* wniosek o wydanie dokumentu paszportowego osobie ubezwłasnowolnionej całkowicie pozostającej pod władzą rodzicielską składają rodzice, a niepozostającej pod władzą rodzicielską składa opiekun ustanowiony przez sąd.
Dokument paszportowy odbiera się osobiście w organie paszportowym, w kt�rym został złożony wniosek, a osoba dokonująca odbioru sprawdza za pomocą czytnika elektronicznego czy dane zawarte w mikroprocesorze są zgodne ze stanem faktycznym. Przy odbiorze dokumentu paszportowego przedstawia się także dotychczas posiadany dokument paszportowy, celem jego anulowania.
Jak otrzymać paszport za granicą.
Aby otrzymać polski paszport za granicą należy zgłosić się do konsula RP i złożyć dokumenty, o kt�rych mowa powyżej. W przypadku sytuacji, w kt�rej zachodzi wątpliwość co do posiadania polskiego obywatelstwa, należy przedstawić dokument potwierdzający jego posiadanie, lub poprzez konsulat wystąpić do właściwego urzędu w kraju celem jego wystawienia.
W przypadku os�b, kt�re nie posiadają numeru PESEL, z wnioskiem o jego nadanie występuje konsul.
Jak uzyskać paszport dla dziecka:
* Do paszport�w biometrycznych i paszport�w tymczasowych nie można wpisywać dzieci.
* Wniosek o wydanie dokumentu paszportowego osobie małoletniej składają rodzice lub ustanowieni przez sąd opiekunowie albo jeden z rodzic�w lub opiekun�w z pisemną zgodą drugiego z rodzic�w lub opiekun�w, poświadczoną za zgodność przez organ paszportowy lub notariusza.
* Na wydanie dokumentu paszportowego osobie małoletniej jest wymagana zgoda obojga rodzic�w, złożona przed organem paszportowym lub notariuszem, chyba że na podstawie orzeczenia sądu jeden z rodzic�w został pozbawiony władzy rodzicielskiej lub władza ta została ograniczona. W przypadku braku zgodności stanowisk rodzic�w lub niemożności uzyskania zgody jednego z nich, zgodę na wydanie paszportu zastępuje orzeczenie sądu rodzinnego.
* Paszport małoletniemu można wydać za granicą za zgodą jednego rodzica wyłącznie z ważnych powod�w, o ile przemawia za tym dobro małoletniego, szczeg�lnie jeżeli uzyskanie zgody drugiego rodzica jest niemożliwe, lub znacznie utrudnione.
Kiedy należy wymienić ważny paszport na nowy?
W przypadku zmiany lub konieczności sprostowania imienia, nazwiska, daty i miejsca urodzenia, płci lub numeru PESEL, osoba posiadająca ważny dokument paszportowy powinna wystąpić o jego wymianę niezwłocznie, nie p�źniej niż w terminie 30 dni od dnia doręczenia ostatecznej decyzji administracyjnej lub prawomocnego orzeczenia sądu stwierdzającego zmianę albo sporządzenia aktu małżeństwa stwierdzającego zmianę nazwiska. Po upływie 60 dni od dnia wystąpienia powyższych zdarzeń dokument traci ważność. W przypadku os�b przebywających za granicą paszport traci ważność po upływie 4 miesięcy.
Ile kosztuje wydanie paszportu?
Opłaty za wydanie paszportu w kraju wynoszą:
* za paszport ważny 10 lat - 140 zł.
* za paszport dla dzieci, kt�re w dniu złożenia wniosku nie ukończyły 13 lat - 60 zł.
* za paszport tymczasowy - 30 zł.
Nie pobiera się opłaty paszportowej:
* od os�b, kt�re ukończyły 70 lat,
* os�b przebywających w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych albo korzystających z pomocy społecznej w formie zasiłk�w stałych, jeżeli ich wyjazd za granicę następuje w celu długotrwałego leczenia lub w związku z koniecznością poddania się operacji,
* os�b, kt�re złożyły wniosek o wymianę paszportu z powodu jego wady technicznej,
* żołnierzy wyznaczonych do pełnienia służby poza granicami państwa, z wyjątkiem żołnierzy zawodowych.
50 % ulga w opłacie paszportowej przysługuje:
* emerytom, rencistom, osobom niepełnosprawnym i wsp�łmałżonkom tych os�b, pozostających na ich wyłącznym utrzymaniu,
* osobom przebywającym w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych, albo korzystających z pomocy społecznej w formie zasiłk�w stałych,
* kombatantom i innym osobom będącymi ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,
* osobom małoletnim do czasu podjęcia ustawowo określonego obowiązku szkolnego, uczniom i studentom.
Częściowo obniżoną opłatę pobiera się w przypadku:
* zmiany nazwiska, imienia lub innych danych wpisywanych do paszportu,
* zmiany wyglądu osoby posiadającej paszport, mogącej utrudnić ustalenie jej tożsamości,
* braku w posiadanym ważnym paszporcie miejsca na wizy i stemple przekroczenia granicy.
Opłatę podniesioną o 200 % ceny wydawanego paszportu pobiera się:
* jeżeli poprzednio posiadany paszport został utracony lub zniszczony z przyczyn zawinionych przez jego posiadacza.
Wysokość opłat za paszporty wydawane za granicą przez konsul�w jest uregulowana rozporządzeniem Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 14 sierpnia 2003 r. w sprawie opłat konsularnych (Dz.U. Nr 156, poz. 1530, z p�źn. zm.)
Ile wynosi czas oczekiwania na paszport?
Termin odbioru paszportu określa organ wydający dokument w momencie przyjmowania wniosku paszportowego. Przeciętny czas oczekiwania na wydanie paszportu w kraju wynosi do 30 dni.
